اگر به جنبه علمی ورزش بدنسازی و چگونگی ساخت عضلات علاقمند باشید حتما برای یک بار هم که شده نام عبارت ATP به گوش شما خورده است. اما ATP چیست و چرا بسیاری از مربیان و صاحب نظران ورزشی در همواره به اهمیت آن اشاره می‌کنند؟ در ادامه این مطلب از مجله ورزشی اکتین به این سوالات پاسخ خواهیم داد؛ با ما همراه باشید.
ATP چیست؟
آدنوزین تری فسفات (ATP)، مولکول حامل انرژی است که در سلول‌های هر موجود زنده‌ای یافت می‌شود. این مولکول، انرژی شیمیایی حاصل از تجزیه مولکول‌های غذا را گرفته و آن را برای تامین سوخت سایر فرایندهای سلولی آزاد می‌کند.
سلول ها برای سه نوع کار کلی به انرژی شیمیایی نیاز دارند:
برای هدایت واکنش‌های متابولیکی که خود به خود رخ نمی‌دهند.
برای انتقال مواد مورد نیاز از طریق غشاها
برای انجام کارهای فیزیکی، مانند حرکت دادن عضلات
البته، باید به این نکته توجه کرد که ATP یک مولکول ذخیره کننده انرژی شیمیایی نیست و این کار به کربوهیدرات‌هایی مانند گلیکوژن و همنین چربی‌ها مربوط می‌شود. وقتی سلول به انرژی احتیاج دارد، انرژی توسط مولکول‌های ذخیره ساز به ATP تبدیل می‌شود، سپس ATP به عنوان حامل عمل کرده و انرژی را به مکان‌هایی در سلول که در آن فعالیت‌های انرژی زا رخ می‌دهد، می‌رساند.
ATP نوکلئوتیدی است که از سه ساختار اصلی تشکیل شده : پایه نیتروژن، آدنین، قند ریبوز و یک زنجیره شامل سه گروه فسفات که به ریبوز متصل است. دنباله فسفات ATP، منبع اصلی انرژی است که سلول از آن استفاده می‌کند. انرژی در پیوندهای بین فسفات‌ها وجود دارد و با شکستن آن، پیوند‌ها آزاد می‌شود که این فرآیند از طریق افزودن مولکول آب (فرآیندی به نام هیدرولیز) اتفاق می‌افتد. معمولاً فقط فسفات بیرونی برای تولید انرژی از ATP خارج می‌شود و وقتی این اتفاق می‌افتد، ATP به آدنوزین دی فسفات (ADP) تبدیل می‌شود که فرم نوکلئوتید آن فقط دو فسفات دارد.
ATP قادر است با انتقال یک گروه فسفات به یک مولکول دیگر (فرآیندی به نام فسفوریلاسیون) انرژی‌های سلولی را تأمین کند. این انتقال توسط آنزیم‌های خاصی انجام می‌شود که سبب آزاد سازی انرژی از ATP شده و از آن انرژی برای فعالیت های سلولی انرژی خواه استفاده می‌شود.
اگرچه ATP مدام در سلول ها برای بدست آوردن انرژی تجزیه می‌شود، اما در عوض به طور پیوسته به واسطه فرآیند‌های تنفس سلولی از ADP و فسفات ساخته می‌شود. بیشتر ATP موجود در سلول‌ها توسط آنزیم ATP سنتاز تولید می‌شوند که ADP و فسفات را به ATP تبدیل می‌کنند.
ATP سنتاز در ساختارهایی در غشا سلولی به نام میتوکندری قرار دارد و همچنین این آنزیم در کلروپلاست‌های سلول‌های گیاهی نیز یافت می‌شود. فریتز آلبرت لیپمن و هرمان کالکار در سال 1941 نقش اصلی ATP در سوخت و ساز انرژی را کشف کردند.
